Hai varias e diversas causas que te levan a tomar unha decisión tan difícil como saír fóra. En España durante a crise esta situación, ata entón inusual entre os titulados de enfermaría, agravouse; polo que máis de 7.948 compañeiros e compañeiras foron obrigados a abandonar entre o ano 2007 e o 2016.
Debido á alta cualificación da enfermaría do estado español, aumentou a demanda fóra nos distintos sistemas de saúde en Europa, especialmente no Reino Unido, onde aproveitaron a situación.
“O sistema do Reino Unido deume todas as oportunidades que quería”
Unha das nosas compañeiras do Reino Unido fálanos da súa viaxe británica. Unha viaxe que xa dura oito anos. Primeiro foi cunha bolsa de prácticas e “en canto cheguei e empecei a traballar ofrecéronme un posto indefinido e permanente” e despois de todo o papeleo burocrático a oferta gustoume e decidiu quedar.
Ao principio, xurdiron dúbidas pero subliña que “este sistema deume todas as oportunidades que quería” e foi capaz de traballar en todas as especialidades que escolleu sen experiencia e cun equipo de enfermeiras dispoñibles para a súa formación. Mesmo subliña que como mostra, o hospital no que traballa foi o responsable dos gastos dun máster en Coidados Intensivos de Adultos e de diversos cursos de formación.
A pesar das boas condicións laborais relacionadas cos dereitos, a formación e o salario, a morriña sempre está presente. Agora ten a idea de volver a Galicia dentro duns meses “sabendo que as miñas condicións non serán de vacacións durante sete semanas ao ano, poder elixir cando non quero traballar ou ser respetada no sistema.”
“Fóra de Galicia é onde realmente me sentín valorada profesionalmente”
Outra historia é a da nosa compañeira Nuria, enfermeira desde 2005 e que decidiu emigrar, primeiro a Andorra e logo ao Reino Unido. Destaca que nos dous lugares ofrecéronlle “unha estabilidade que non tiña en Galicia” ademais de sentirse valorada profesionalmente. O que máis lle impactou foi que se lle ofrecía “toda a formación que necesitaba para desenvolverme na miña profesión, así como a posibilidade de traballar no servizo que quería“. Ao final Nuria, despois de once anos de experiencia laboral fóra das nosas fronteiras, volveu hai tres anos.
“Sete semanas de vacacións retribuídas, un ano de baixa por maternidade, pensión privada, dúas especialidades na Universidade que paga o teu Hospital, os tres primeiros meses do contrato de prácticas, as horas extraordinarias pagadas correctamente, ti decides se desexas traballar ou non, unha promoción laboral de cinco anos” son condicións de traballo que outro compañeiro destaca como motivos para permanecer no Reino Unido. Considera que o Brexit é un aparente impedimento pero espera que estas condicións non cambien co cambio.
Despois de volver a Galicia e ver a precariedade do traballo, paga a pena volver ao seu lugar fixo en Barcelona
Pero non todos os migrantes elixen o Reino Unido como destino laboral. Outra compañeira como Sara elixiu Barcelona. O seu caso é peculiar porque como non a chamaban para traballar no SERGAS, estudou o EIR e xusto despois de rematar a súa residencia recibiu un posto estable. A morriña puido e volveu a Galicia pero volveu sentir a realidade e agora valora de novo retornar a Cataluña, “estou a ver moita precariedade laboral e pronto vou facer as maletas para volver ao lugar que teño en Barcelona“, afirma.
“Non cambiaría a miña decisión de ir traballar a Barcelona por nada”
Álvaro rematou a carreira en 2011, en plena crise económica e aínda que estaba seguro de que a pesar diso non tería problema para ter “bo tirón de emprego“, a realidade non foi esa. Nunca chegou a traballar no SERGAS a pesar das necesidades do sistema, polo que uns meses despois comezou unha experiencia e como Sara dirixiuse a Barcelona.
Curiosamente, “poucos días antes de marchar, soou o teléfono“. Chamábano desde o departamento de chamamentos do SERGAS para ofrecerlle “un día de contrato” que rexeitou a pesar da ameaza de sanción nas listas de substitución temporal.
A súa vida cambiou tanto que se repite a si mesmo “que bem mesentiou rexeitar ese contrato“. E é que nove anos despois aínda está en Barcelona e di “non o cambiará por nada” xa que ten un traballo estable, a tempo completo, coas súas vacacións, co seu tempo libre para o lecer, facilidades para a conciliación e sempre na mesma unidade. Un privilexio para él fronte aos seus compañeiros en Galicia e que “con uns contratos así, a calidade da nosa atención aumenta e sobre todo, son os pacientes os que máis agradecen“.
Á pregunta de se valora volver a Galicia, responde cun rotundo non, xa que “cada vez que abro redes sociais e vexo demandas dos meus compañeiras e compañeiros de promoción, vexo, suor e pena” e é que “moito ten que mellorar o Servizo Galego de Saúde para que pasemos a formar parte del os que marchamos ”.
“Hai demasiados problemas no SERGAS, principalmente relacionados coa xestión de recursos humanos”
Damián tamén rematou a carreira nun ano complicado. A pesar disto, el e o resto dos seus compañeiros sempre tiveron a expectativa de intentar traballar no SERGAS, pero a realidade, segundo el, di, “foi totalmente contraria” xa que “a escaseza de contratación por mor da crise” e “a pouca estabilidade que me proporcionou inclinoume a ir un paso máis.”
Fixo a maleta rumbo ao estranxeiro, “ao descoñecido, a un novo país e un idioma novo, deixando atrás a familia e amigos e sen nada e ninguén alí“. O destino era Italia e dende o primeiro momento sorprendeuse do excelente trato recibido tanto polos novos compañeiros como polos directivos.
Dende o principio facilitouselle incorporarse ao seu novo traballo e á súa nova cidade, cubrindo o aloxamento durante os primeiros meses, así como viaxes para visitar á súa familia. Por suposto, estes beneficios, un contrato a tempo completo, indefinido e unha mellor remuneración económica que en Galicia, algo comprensible xa que “a enfermeira galega é moi valorada no exterior tanto pola preparación como polo entusiasmo co que chegamos ao traballo día a día. “
Despois de traballar en varios servizos sanitarios estatais e europeos, afirma sen medo a equivocarse que “os profesionais galegos eventuais non se respectan”
En relación co SERGAS, considera que hai “moitos problemas, principalmente relacionados coa xestión de recursos humanos” e afirma sen medo a equivocarse que desde que traballou non só en Italia senón tamén noutras comunidades autónomas, isto axudoulle a darse conta que “os profesionais galegos eventuais non son respectados“.
A súa visión é a de moitos e agora que volve estar en Galicia, desexa aínda con máis forza que este problema se resolva canto antes.
“Síntome moi valorada e non teño que estar pendente dun teléfono 24 horas”.
Comprobouse que o Reino Unido foi o destino habitual de moitos dos nosos compañeiros que buscaron o que non eran e non son capaces de ofrecer en Galicia. Eva tamén tomou as maletas e quedou en 2013 en dous anos despois de rematar a carreira. Destino: Londres
Despois de estar dous anos sen traballar, “non me cría co suficiente nivel para comezar nun hospital, así que un mes despois de chegar estiven traballando nunha Nursing Home“, algo semellante a unha residencia, ennonde se encargaba de traballar nunha planta con persoas con discapacidade física.
Para conseguir ese traballo só precisou enviar o seu currículum e pasar unha entrevista dunha hora. Despois dela confesaronlle que “o que máis lles chamou a atención no meu currículo foi a fenda de dous anos en branco desde que rematei a carreira” ao que ela respondeu explicando a situación no país. Non dubidaron en ningún momento para aproveitar o valor dunha profesional altamente capacitada.
Despois de seis meses de experiencia, xa se viu con suficientes coñecementos para traballar nos escenarios do hospital e tiña claro que “quería traballar no quirófano“. Catro entrevistas máis tarde en apenas dous meses foi contratada como Recovery Nurse no NHS (Sistema de Saúde Pública do Reino Unido).
Comezou a traballar na Sala de Despertar e nese mesmo ano comezou a súa vez na Universidade e pagado polo propio hospital e en horas de traballo, un curso de liderazgo. Antes de rematar o seu primeiro ano, ofrecéuselle unha promoción e despois de presentar o seu CV e despois doutra entrevista, o posto era seu.
Anos despois, tras dous cursos máis coas mesmas facilidades, con estabilidade laboral, fomento da formación e promoción interna, Eva é feliz. Durante dous anos e medio, foi Anaesthetic Nurse e agradece ao Reino Unido “por permitirme adestrarme e medraer a nivel laboral” e tamén afirma sen dubidalo que as condicións de traballo son moito mellores que en Galicia en todos os aspectos, “teño quendas. 10 ou 12 horas” facilidade de conciliación e sete semanas de vacacións “que me permiten pasar tempo libre en Galicia ou viaxar“.
Ao contrario que en Galicia “aquí teño unha estabilidade económica, síntome moi valorada e non necesito estar pendente dun teléfono 24 horas por se me chaman para traballar dous días, unha semana ou un mes“.
Pecha a entrevista con tristeza, “non é sinxelo coller as maletas e marchar” pero despois de ter agardado máis de dous anos “tiven que aproveitar a oportunidade que me abriu para poder traballar“. Como moitos outros compañeiros e compañeiras, subliña que “fóra de España valorannos moito máis“.
“Só retornaría a Galicia se me garantisen a estabilidade“, pero non perdo a ilusión “espero que as cousas cambien e poidamos volver, porque como na nosa terra, en ningures“.
Os profesionais do SERGAS cansáronse de “ser números”
Patricia leva seis anos vivindo en Inglaterra. Foi en busca de traballo e na procura dun futuro mellor. Desde o primeiro momento e coma o resto de testemuños que presentamos, ofrecéuselle un contrato fixo e con dereitos.
Aínda que considera que “foi moi difícil tomar a decisión de marchar, lonxe da miña familia, amigos e dunha cultura diferente” desde o principio sentiuse como outro máis.
Cre firmemente que os profesionais do SERGAS se cansaron de “ser números” e que desde a Xestión de Recursos Humanos só buscan “ofrecer contratos para salvar o día de hoxe e mañá e logo xa chamaremos de novo con outro contrato dun día“.
Entre estas condicións de traballo, a nula estabilidade e o feito de estar todos os días nunha unidade diferente, é comprensible a situación de descontento en Galicia.
Marta tamén partiu cara a Inglaterra en febreiro de 2014 despois de rematar a carreira tres anos antes e acompañandoa, uns vinte máis, na procura da estabilidade laboral que aquí non atoparon.
Agora volveu porque a morriña gañou, pero está claro que as condicións laborais das que gozou alí non as terá en Galicia.
Despois de volver a Galicia, está “sufrindo o traballo precario dun sistema imposto polo SERGAS”
Nuria rematou a carreira en 2014 e ese mesmo ano tamén partiu cara Inglaterra. De novo, as facilidades foron dende o principio as máximas, proporcionando aloxamento durante uns meses e a estabilidade que buscaba para poder crear unha familia.
“Temos un alto coñecemento en relación ao resto de enfermeiras europeas” e está claro que somos unha aposta segura. Tamén subliña que hai unha lei que rexe o número máximo de pacientes a cargo da mesma enfermeira que non pode superar os oito, “mentres que en Galicia hai quendas nas que unha enfermeira pode coidar con tranquilidade a vinte pacientes“.
De volta asegura que non foi capaz de adaptarse a un estilo de vida anglosaxón e entristecese cando afirma “estar sufrindo como os compañeiros o traballo precario dun sistema imposto polo SERGAS“. Unha precariedade marca da casa.
Grazas a todos os compañeiros e compañeiras por deixarnos dar voz á emigración galega enfermeira. Apertas para todos.